بررسی علل نشست بیش از حد سد مهاباد

سد مهاباد یک سد خاکی - سنگریزه ای با هسته رسی باریک 7 کمی مایل ، ارتفاع حد اکثر 5/ 47 مترو طول 700 متر واقع در غرب ایران می باشد ، که در سال 1348 عملیات اجرایی آن به اتمام رسید . ازهمان ابتدای ساخت نشست ها و جابجایی های افقی غیر متعارفی در بدنه سد ملاحظه شد . بطوری که نشست پی تا زمان اتمام عملیات اجرایی ‏‎cm‎‏ 130 و در دوره بهره برداری ‏‎cm ‎‏ 60 اندازه گیری شده است . از زمان ساخت به تربیب حد اکثر نشست و جابجائی افقی ‏‎cm ‎‏150 و ‏‎cm ‎‏100 بوده است . همچنین حد اکثر نشست هسته رسی از چهارسال بعد از بهره برداری ‏‎cm ‎‏110 اندازه گیری شده است . این میزان تغییر شکل بسیار بیشتر از استانداردهای طراحی است . با توجه به اطلاعات موجود برای شبیه سازی رفتار سد تحت شرایط ساخت و بهره برداری از برنامه المان محدود ‏‎plaxis‎‏ استفاده شده و رفتار سد برای حدود 30 سال مدل شده است . همخوانی نتایج خروجی برنامه و داده های واقعی سد خوب است . موارد مهم در شبیه سازی رفتار یک سد برای چنین بازه زمانی بزرگی عبارتند از : استفاده از مدل های رفتاری پیشرفته متناسب با جنس مصالح ، روش شبیه سازی ساخت سد و روش اعمال تغییرات در تراز آب مخزن . در نهایت با توجه به نتایج ارزشمندی که از آنالیز معکوس بدست می آید و بانک اطلاعاتی مربوط به سیستم ابزار دقیق که در یک بازه زمانی نسبتا طولانی تهیه شده است به بررسی وضعیت سد اعم از علل تغییر شکل ها ، وضعیت پی ، وجود ترک و مسئله تراوش آن پرداخته می شود .